Na stronach Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego z dniem 1 lipca 2023 r. Konsekwencje wprowadzenia tej regulacji dosięgną wielu sektorów, funkcjonujących obecnie na tymczasowych rozwiązaniach zawartych w szczególności w tzw. „ustawie covidowej” – ustawie z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2095 z późn. zm.).
Wiele z regulacji tej ustawy dotyczy obowiązków pracodawców i pracowników, które niebawem wrócą do brzmienia sprzed pandemii. Wśród nich istotne są okresowe badania lekarskie oraz szkolenia BHP.
Zniesienie stanu zagrożenia epidemicznego spowoduje bowiem przywrócenie obowiązku kierowania pracowników na okresowe badania medycyny pracy, wynikającego z przepisów art. 229 § 2 zdanie pierwsze, § 4a i § 5 Kodeksu pracy – które były zawieszone na podstawie art. 12a ustawy covidowej. Po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego, pracodawca i pracownik będą zobowiązani wykonać te badania okresowe, w okresie nie dłuższym niż 180 dni od dnia odwołania tego stanu (chyba, że posiadają już aktualne badania okresowe).
W świetle Kodeksu pracy, każdy pracownik ma bowiem obowiązek poddawać się wstępnym, kontrolnym i okresowym badaniom zleconym przez lekarza medycyny pracy, zaś skierowanie na tego typu badania wydaje pracodawca, który także pokrywa ich koszty. Badania powinny się odbyć w miarę możliwości w trakcie godzin pracy, a pracownik jest w tym czasie zwolniony z obowiązków. Warto zaznaczyć, że pracownik nie może odmówić stawieniu się na badania. Terminów musi przypilnować pracodawca.
Mniej czasu będzie na przeprowadzenie szkoleń okresowych w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP), bo ustawodawca przewidział na to 60 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego (Art. 31m1 ustawy covidowej). Należy zwrócić uwagę na ten termin, ponieważ wywiązanie się z tego obowiązku z uwagi na okres wakacyjny może być trudne.W tym czasie należy bowiem zakończyć proces odnowienia lub przedłużenia wymaganych uprawnień czy kwalifikacji i uzyskać stosowne potwierdzenie w postaci właściwego dokumentu.
Planowany termin wejścia w życie rozporządzenia MZ został określony na dzień ogłoszenia, gdyż tak stanowi art. 46 ust. 5 pkt 2 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.
Autorka – r. pr. Edyta Oleszczuk-Romańska, Kancelaria Prawna „Chałas i Wspólnicy”
