Możliwość nr 1.
Bardzo ciekawy przepis został dodany do polskiego kodeksu karnego nowelą z 2015 r., który następnie został znowelizowany i wszedł w życie w dniu 24 czerwca 2020 roku (Dz. U. z 2020 r. poz.1086), który stanowi „Jeżeli przestępstwo jest zagrożone tylko karą pozbawienia wolności
nieprzekraczającą 8 lat, a wymierzona za nie kara pozbawienia wolności nie byłaby surowsza od roku, sąd może zamiast tej kary orzec karę ograniczenia wolności nie niższą od 3miesięcy albo grzywnę̨ nie niższą od 100 stawek dziennych, jeżeli równocześnie orzeka środek karny, środek kompensacyjny lub przepadek” – art. 37a k.k. Należy pamiętaj jednak, że przepisu tego nie stosuje się̨ do sprawców, którzy popełniają̨ przestępstwo działając w zorganizowanej grupie albo związku mających na celu popełnienie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego oraz sprawców przestępstw o charakterze terrorystycznym.
Możliwość nr 2.
W sprawie o występek zagrożony karą pozbawienia wolności, niezależnie od dolnej granicy
ustawowego zagrożenia przewidzianego w ustawie za dany czyn, sąd może orzec jednocześnie karę pozbawienia wolności w wymiarze nieprzekraczającym 3 miesięcy, a jeżeli górna granica ustawowego zagrożenia wynosi przynajmniej 10 lat – 6 miesięcy, oraz karę ograniczenia wolności do lat 2. Należy również pamiętać, że przepisów art. 69–75 k.k. nie stosuje się̨. W pierwszej kolejności wykonuje się̨ wówczas karę pozbawienia wolności, chyba ze ustawa stanowi inaczej.
Możliwość nr 3.
System dozoru elektronicznego przeszedł długą ewolucję od odrębnej, dedykowanej dla tej instytucji ustawy, do odrębnego rozdziału w kodeksie karnym wykonawczym. Polega on na możliwości udzielenia przez sąd zgody na odbycie kary pozbawienia wolności nieprzekraczającej roku w systemie dozoru elektronicznego, tzn. poprzez zamontowanie na nodze skazanego nadajnika, który rejestruje pobyt skazanego w jego miejscu zamieszkania. System dozoru elektronicznego jest niezwykle korzystny dla osób skazanych na krótką karę pozbawienia wolności ponieważ pozwala nie tylko na odbycie jej w warunkach domowych, ale również na wykonywanie pracy zarobkowej, uczestniczenie w uroczystościach religijnych, robienie zakupów, chodzenie na siłownię itp. Ważne jest by składając wniosek wskazać jak ma wyglądać schemat tygodnia skazanego. Jak widać istnieje wiele sposobów na „uniknięcie” kary pozbawienia więzienia. Wiele z nich wymaga odpowiedniego uargumentowania swojego stanowiska, w czym oczywiście pomóc może zaangażowanie adwokata trudniącego się prawem karnym na co dzień.
Możliwość nr 4.
Warunkowe umorzenie postępowania karnego jest instytucją wynikającą z rozdziału VIII kodeksu
karnego. Polega to na tym, że Sąd może warunkowo umorzyć postepowanie karne, jeżeli wina i
społeczna szkodliwość czynu nie są̨ znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą̨ wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają̨ przypuszczenie, że pomimo umorzenia postepowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Jednak należy pamiętać, że Warunkowego umorzenia nie stosuje się̨ do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności. Warunkowe umorzenie następuje na okres próby, który wynosi od roku do 3 lat i biegnie od uprawomocnienia się̨ orzeczenia. Umarzając warunkowo postepowanie karne, sąd może w okresie próby oddać sprawcę pod dozór kuratora lub osoby godnej zaufania, stowarzyszenia, instytucji albo organizacji społecznej, do której działalności należy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym.
Pamiętać również należy, że umarzając warunkowo postepowanie karne, sąd nakłada na sprawcę
obowiązek naprawienia szkody w całości albo w części, a w miarę̨ możliwości również̇ obowiązek
zadośćuczynienia za doznaną krzywdę̨, albo zamiast tych obowiązków orzeka nawiązkę̨; sąd może nałożyć na sprawcę obowiązki wymienione w art. 72 § 1 pkt 1–3, 5–6b, 7a lub 7b, a ponadto orzec świadczenie pieniężne wymienione w art. 39 pkt 7 lub zakaz prowadzenia pojazdów, wymieniony w art.39 pkt3, do lat 2. Przepisy art.72§1a i1b stosuje się̨ odpowiednio.
Jak widać, katalog norm prawnych jest szeroki i dobór odpowiednich wiąże się nie tylko ze
znajomością przepisów, ale również z analizą sprawcy i sytuacją skazanego.
Autor: adw. Dominik Pindor
